Masz pytanie? Napisz do nas
kontakt@kompendiumbudowlane.pl
Plomba na liczniku gazowym to zabezpieczenie instalacji służące do kontroli legalności korzystania z paliwa gazowego. Umieszczana jest przez operatora sieci gazowej lub przedsiębiorstwo energetyczne w celu uniemożliwienia ingerencji w działanie licznika bądź instalacji. Jej obecność jest nie tylko technicznym, ale także prawnym zabezpieczeniem przed nielegalnym poborem gazu. Zerwanie, uszkodzenie lub usunięcie plomby traktowane jest jako czyn, który może wskazywać na próbę manipulacji urządzeniem pomiarowym.
Zerwanie plomby z licznika gazowego podlega regulacjom zarówno ustawy Prawo energetyczne, jak i przepisom kodeksu karnego oraz kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 3 pkt 18 ustawy Prawo energetyczne, nielegalnym poborem paliw gazowych jest pobór bez zawarcia umowy, przy użyciu uszkodzonego lub zdemontowanego układu pomiarowego bądź przy manipulacji tym układem – do czego wprost zalicza się zdjęcie plomby. Operatorzy sieci gazowej, działając na podstawie uprawnień wynikających z tej ustawy, mogą naliczyć ryczałtowe opłaty za nielegalny pobór gazu, nawet jeżeli nie doszło do faktycznego zużycia paliwa po zerwaniu zabezpieczenia. Już sam fakt usunięcia plomby bez upoważnienia może skutkować sankcjami.
Usunięcie lub uszkodzenie plomby może skutkować odpowiedzialnością karną na podstawie art. 278 § 5 Kodeksu karnego, który stanowi, że kradzież energii (w tym paliw gazowych) jest przestępstwem. Sankcje mogą obejmować grzywnę, ograniczenie wolności, a nawet karę pozbawienia wolności do lat 5. Należy zaznaczyć, że nie trzeba faktycznie korzystać z gazu po zdjęciu plomby, aby ponieść odpowiedzialność. Wystarczająca jest sama możliwość nielegalnego poboru. Dodatkowo, zgodnie z art. 124 Kodeksu wykroczeń, za samowolne usunięcie zabezpieczenia może zostać orzeczona kara grzywny do 5 000 złotych. Praktyka sądowa pokazuje, że sądy surowo podchodzą do przypadków naruszeń zabezpieczeń liczników. Szczególnie jeśli dochodzi do recydywy lub działania z premedytacją.
Oprócz kar karnych i wykroczeniowych, osoby zrywające plombę muszą liczyć się z roszczeniami cywilnymi ze strony dostawcy gazu. Operatorzy mogą naliczyć opłaty ryczałtowe zgodnie z taryfą, które obliczane są na podstawie szacunkowego zużycia gazu, często znacznie zawyżonego. Kwoty te sięgają od kilku do nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych, w zależności od rodzaju odbiorcy i wielkości instalacji. Ponadto, dostawca gazu może wstrzymać dostarczanie paliwa gazowego, domagając się uprzedniego uregulowania wszystkich należności oraz kosztów ponownego opomiarowania i plombowania. W przypadku stwierdzenia winy odbiorcy, konieczne będzie również pokrycie kosztów ekspertyzy, transportu techników, dokumentacji fotograficznej oraz opłat manipulacyjnych.
W przypadku podejrzenia usunięcia plomby, operator sieci gazowej ma prawo do przeprowadzenia kontroli instalacji gazowej. Taka kontrola odbywa się na podstawie art. 7c ustawy Prawo energetyczne, a odbiorca ma obowiązek zapewnienia dostępu do licznika i pomieszczenia, w którym się on znajduje. W trakcie kontroli sporządzany jest protokół stanu technicznego, który może zawierać informacje o obecności lub braku plomb, ich stanie, widocznych uszkodzeniach oraz ewentualnych śladach manipulacji. Protokół ten stanowi podstawę do wszczęcia dalszych działań – zarówno windykacyjnych, jak i prawnych. Odbiorca ma prawo do złożenia wyjaśnień pisemnych, jednak w przypadku stwierdzenia zerwania plomby bez upoważnienia, jego pozycja prawna jest z góry osłabiona.
Plomba może być zdjęta wyłącznie przez uprawnionego pracownika operatora sieci gazowej, najczęściej podczas czynności związanych z wymianą, naprawą lub legalizacją licznika. Każda ingerencja w licznik przez osobę nieuprawnioną stanowi naruszenie warunków umowy dystrybucyjnej i skutkuje konsekwencjami opisanymi powyżej. W wyjątkowych przypadkach, np. podczas awarii zagrażającej życiu lub mieniu, odbiorca może podjąć działania doraźne – jednak każdorazowo musi niezwłocznie poinformować o tym operatora i wezwać serwis gazowy. Niedopełnienie tego obowiązku także może zostać uznane za samowolę.
Zdarzają się przypadki, w których plomba ulega uszkodzeniu mechanicznie lub w wyniku działania czynników zewnętrznych – takich jak korozja, drgania budynku czy błędy montażowe. W takich sytuacjach odbiorca powinien niezwłocznie zawiadomić operatora o zauważonym problemie, sporządzić dokumentację fotograficzną, złożyć pisemne oświadczenie opisujące okoliczności i zażądać przeprowadzenia niezależnej ekspertyzy. Warto również zachować wszelką korespondencję z dostawcą gazu oraz, w razie potrzeby, skorzystać z pomocy prawnika lub rzecznika praw konsumenta. W sytuacjach spornych operator nie ma prawa wymuszać opłat bez przeprowadzenia rzetelnej procedury dowodowej.
Jeżeli do usunięcia plomby dochodzi z winy osoby trzeciej, np. najemcy, podwykonawcy czy innego domownika, odpowiedzialność wciąż spoczywa na właścicielu lub głównym odbiorcy gazu, na którego zawarta została umowa. W przypadku sporów cywilnych możliwe jest dochodzenie roszczeń regresowych wobec sprawcy, ale to operator będzie dochodził swoich należności od podmiotu, z którym zawarł umowę. Dlatego też istotne jest odpowiednie zabezpieczenie instalacji i ograniczenie dostępu do licznika osobom postronnym. Odpowiedzialność za niedopilnowanie dostępu do licznika spoczywa na właścicielu lokalu.
Aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji, należy zawsze przestrzegać zasad korzystania z instalacji gazowej. Nigdy nie należy ingerować w urządzenia pomiarowe na własną rękę – nawet w przypadku uzasadnionych podejrzeń awarii. Zawsze należy kontaktować się z dostawcą gazu i działać zgodnie z procedurami. Warto również regularnie kontrolować stan plomb i liczników oraz przechowywać dokumentację dotyczącą poprzednich interwencji technicznych. Działania prewencyjne są zdecydowanie tańsze i mniej problematyczne niż późniejsze tłumaczenie się z nieuprawnionych czynności.
Zerwanie plomby z licznika gazowego to nie tylko kwestia złamania prawa, ale też poważne ryzyko finansowe. Operatorzy dysponują coraz bardziej zaawansowanymi metodami wykrywania manipulacji, a ich działania są wspierane przez przepisy prawne oraz orzecznictwo. Każdy przypadek jest traktowany indywidualnie, ale z dużą surowością w szczególności w sytuacjach, gdzie wykrywane są próby obejścia systemu rozliczeń. Podejmowanie takich działań to igranie nie tylko z przepisami, ale i z własnym bezpieczeństwem. Instalacje gazowe są wrażliwe na zmiany ciśnienia, nieszczelności i uszkodzenia mechaniczne. Samowolne manipulacje mogą prowadzić do tragicznych w skutkach eksplozji czy zaczadzeń.
Redakcja portalu KompendiumBudowlane.pl to zespół specjalistów z wieloletnim doświadczeniem w branży budowlanej. Współpracujemy, by dostarczać czytelnikom rzetelne informacje na temat budownictwa, innowacyjnych technologii, remontów i aranżacji przestrzeni. Nasza wiedza pozwala na tworzenie treści, które wspierają zarówno profesjonalistów, jak i pasjonatów w realizacji projektów. Dzięki bieżącej aktualizacji naszych materiałów, użytkownicy mogą być na bieżąco z najnowszymi rozwiązaniami i trendami. Z nami każde przedsięwzięcie budowlane staje się bardziej zrozumiałe i możliwe do osiągnięcia.